İnsülinin etkisini gösterebilmesi için pankreastan salgılandıktan sonra etkisini yapacağım hücrelere gidip bağlanması gerekir. İşte insülinin hücrelerdeki bağlandığı bu noktalara reseptör adı verilir. İnsülin direnci oluşumunda üç ana mekanizma rol oynar. Birincisi reseptör öncesi düzey, ikincisi reseptör düzeyi, üçüncüsüde reseptör sonrası düzeydir.
- Reseptör öncesi düzeyde direnç salgılanan insülinin bozuk olması, hedef dokularda kan akımının yetersiz olması gibi nedenlerle insülinin reseptöre bağlanırsa bile etki yapamaması veya yetersiz kan akımı sebebiyle reseptöre ulaşamamasıyla açıklanabilir.
- Reseptör düzeyindeki direnç ise reseptör sayısının azalması veya reseptörlerin genetik mutasyon sonucunda ortaya çıkar. Bu şekilde insülin ne kadar fazla salınırsa salınsın, hücreye bağlanamadığı için etkisini yapamaz.
- Reseptör sonrası düzeydeyse insülin normal bir şekilde gelir reseptöre bağlanır ancak hücre içine emir göndermesi gereklidir. Bu arada görevli bir takım sinyal kolunda bozukluk vardır. Sonuç olarak kan şekerini düşürücü etkisini yapamaz.